“Toonbeeld van wat biodiversiteit in praktijk kan zijn”: Dieter Coppens en ByeByeGazon bezoeken Monnikenheide

1 juli 2025

Verschenen in Gazet van Antwerpen op 29 juni april.

Zoersel In Monnikenheide in Zoersel gaan biodiversiteit en zorg hand in hand. Om hun inspanningen voor de campagne ByeBye Gazon te belonen, bracht Dieter Coppens een insectenhotel.

Kristin Matthyssen

29 juni 2025 om 11:03

De campagne #ByeByeGazon — met als slogan “Elke vierkante meter telt” — krijgt op Monnikenheide een tastbare invulling. Geen slordige verwildering maar doordacht groenbeheer, een paradijs voor vlinders, bijen en andere insecten. Door de combinatie van natuurlijke borders en strak gemaaide randen ontstaat een verzorgd beeld dat biodiversiteit toelaat én er tegelijk prachtig uit ziet. Monnikenheide, een dienstverlener voor mensen met een beperking, laat zien dat zelfs een functioneel terrein kan uitgroeien tot een waardevolle biotoop voor insecten en wilde planten.

Dieter Coppens bracht samen met Els Beeckx en burgemeester Katrien Schryvers een bezoek aan Monnikenheide. “We willen deze locatie in de kijker zetten, omdat de visie van ByeByeGazon hier werkelijkheid wordt: een groene ruimte die écht leeft”, zegt Els Beeckx.

Het knoopkruid was al aanwezig in de zaadbank van Monnikenheide en werd weer geactiveerd, tot geluk van veel vlinders. © kma

“Waar je al veel verschil maakt door gewoon minder te maaien of bloemen bij te zaaien, laat Monnikenheide zien hoe je nog een stap verder kan gaan,” zegt Dieter Coppens. “Hun ecologisch beheer is een toonbeeld van wat biodiversiteit in de praktijk kan zijn. Dat is inspirerend – en broodnodig voor onze bijen en vlinders.”

Waardplanten

De groenzones werden bewust ingericht met biologisch geteelde en inheemse planten die bijen, vlinders en andere nuttige insecten voeden én laten voortplanten. Want nectar alleen is niet genoeg: wie vlinders wil, moet ook zorgen voor waardplanten zoals brandnetels, distels of knoopkruid.

Een bij op knoopkruid. © DC

Het ecologisch groenbeheer op Monnikenheide ontstond uit de visie van architect en ecologisch landschapsontwerper Regis Verplaetse van UR architects, die in de marge van twee verbouwingsprojecten ook het landschappelijke potentieel van de hele zorgsite in kaart ging brengen. Stefan Van Molle, tuinontwerper en ecologisch adviseur, vertaalde deze visie in een praktisch en duurzaam beheerplan. Er werd resoluut gekozen voor inheemse en pesticidenvrije beplanting, afgestemd op de natuurlijke rijkdom van het omliggende Zoerselbos. Zo werd ook een oud tennisveld onthard en omgevormd tot belevingstuin en omzoomd met een streekeigen bloesemheg (het Meesterpleintje) en werd een bezweken fijnsparplantage heraangeplant als een soortenrijk loofbos.

Uniek aan dit beheer is ook dat het gedeeltelijk gedragen wordt door de bewoners van Monnikenheide zelf. Waar mogelijk nemen zij een actieve rol op in het onderhoud van de tuinen.

“Het is weer maar eens een sterk voorbeeld van hoe Monnikenheide consequent werk maakt van participatie,” zegt burgemeester Katrien Schryvers. “Bewoners worden er, waar mogelijk, mee betrokken in het beheer van het domein. Die visie op inclusie zit hier al jaren in het DNA, en blijft inspireren.”

Korenbloem

Op domein Monnikenheide leven bewoners in woningen met telkens een heterogene groep van een (klein) tiental bewoners – elke woning kreeg de naam van een bloem. Tijdens het bezoek namen de bewoners van woning Korenbloem het onthaal voor hun rekening. In hun woning wonen enkele mensen met een bijzonder hart voor natuur. Zo werkt Ward elke week mee op het veld van Monnikenheide, heeft Kelsey echte groene vingers en is Michiel betrokken bij de Doezelboswerking. Als dank en erkenning brengt Dieter voor hen een groot insectenhotel mee – om op te hangen bij hun woning.

Bewoner Thijs toont het insectenhotel dat ze van Dieter Coppens kregen. © kma

Ook het educatieve luik van Monnikenheide verdient vermelding: door de jarenlange inzet van Kristien Menten worden mensen met een beperking er opgeleid tot natuurgids. Dankzij deze werking, onder de noemer Doezelbos, zijn er toegankelijke rondleidingen voor scholen en andere groepen, een rolstoelvriendelijke vogelkijkwand, een belevingspad en nog zoveel meer.

Inwoners die zich nog willen registreren voor de campagne ByeByeGazon en zo kans willen maken op een bedankpakket van Dieter Coppens, kunnen dat doen tot 1 juli via de website www.byebyegazon.be.

Lees ook: